Priča o Seiko 6139 njegovom mjestu u istoriji horologije
Seiko je nedavno lansirao Prospex Speed Timer, model koji inspiraciju pronalazi u legendarnom hronografu 6139 Pogue. Nakon predstavljanja ovog noviteta, internet je buknuo od spekulacija koje nagoveštavaju da je novi Speed Timer tek Seikov način da istraži tržište prije nego što svijetu predstavi reizdanje čuvenog 6139 hronografa. Prema informacijama koje su preplovile internet najava reizdanja se očekuje do kraja ove godine, pri čemu će novi model zadržati prepoznatljivi dizajn vintage 6139, pokretan automatskim hronografskim mehanizmom, uz očekivanu značajno veću cijenu u odnosu na solarni model.
Ako ove informacije sa interneta uzmemo da su tačne, očekuje nas prava horološka poslastica. Za sve one koji nisu upoznati sa istorijom Seiko 6139 automatskog hronografa, a posebno specifičnim modelom koji nosi nadimak ”Pogue”, u ovom tekstu ćemo obraditi kratku istoriju sa ciljem da se detaljnije upoznaju sa njegovim revolucionarnim mehanizmom i kulturnim značajem, kao i sa specifičnostima koje čine ovaj model tako posebnim u svijetu časovničarstva.
U svijetu časovničarstva, posebno tokom šezdesetih godina prošlog veka, trka za razvoj prvog automatskog hronografa predstavljala je istinsku tehnološku epopeju. Brendovi koji su se takmičili u razvoju automatskog hronografa predstavljali su vrhunske inovatore u časovničarstvu. Zenith i grupa “Chronomatic”, koju su činile Heuer-Leonidas, Breitling, Buren-Hamilton i Dubois Dépraz, vodili su svoju borbu pod budnim reflektorima u Švajcarskoj. Sa druge strane svijeta, Seiko je tiho započeo svoj put ka stvaranju automatskog hronografa 1965. godine, podstaknut uspijesima svog prvog mehaničkog hronografa iz 1964. godine i ulogom zvaničnog hronometra za Olimpijadu u Tokiju 1964. godine. (Seiko split second štoperica)
Koji je prvi automatski hronograf vjerovatno nikada nećemo znati sa sigurnošću i svako ima svog favorita u ovoj trci. U to vrijeme internet nije postojao, a Japan se može smatrati djelimično izolovanim od dešavanja na evropskoj horološkoj sceni tih godina. Ipak, podaci koji se danas prenose su sledeći: Zenith je prvi objavio svoj uspijeh u Januaru ’69, grupa “Chronomatic” je najverovatnije najbrže plasirala svoj proizvod na zapadnom tržištu u Avgustu ’69, ipak u pozadini sve te buke bio je Seiko, koji je tiho proizvodio svoj automatski hronograf i plasirao ga na japanskom tržištu već u Maju ’69. Prema ovim informacijama Seiko je prvi u svijetu pustio u prodaju satove sa hronografom koji se automatski navijaju. Prema podacima sa poklopaca kućišta modela koji su se prvi pojavili na japanskom tržištu ovi modeli su proizvedeni u januaru i februaru 1969. godine.
Seiko 6139, prvi automatski hronograf predstavlja tehničko čudo svoje ere. Ovaj revolucionarni mehanizam pokreće automatski kalibar 6139, koji je bio jedan od prvih integrisanih automatskih hronografa sa jednim mehanizmom. Kalibar 6139 posjeduje napredan sistem navijanja pomoću Seikovog patentiranog “magic lever” sistema, koji omogućava efikasno i pouzdano navijanje čak i pri minimalnom pokretu ručnog zgloba.
Jedna od ključnih karakteristika Seiko 6139 je integrirani column wheel za hronograf, uparen sa vertikalnom spojnicom. Ova konstrukcija omogućava precizno i glatko pokretanje hronografskih funkcija bez uticaja na tačnost osnovnog vremenskog prikaza. Mehanizam 6139 je imao centralnu hronografsku kazaljku, 30-minutni hronografski podbrojčanik na pozicji 6 i funkciju prikaza dana u sedmici i datuma.
Seiko 6139 mehanizam radi na frekvenciji od 21.600 vibracija na sat. Na desnoj strani kućišta nalaze se pusheri u vidu dugmića za start/stop i reset, dok se krunica nalazi na poziciji 3 sata. Ova krunica služi za podešavanje vremena, brzo podešavanje datuma (kratki pritisak) i dana (dugi pritisak). Važno je napomenuti da ovaj mehanizam nije moguće ručno navijati, isključivo se navija uz pomoć rotora. Postojale su dvije glavne verzije Seiko 6139 mehanizma: 6139A i 6139B. Verzija 6139B zamijenila je model 6139A oko 1971. godine. Takođe, ove verzije su mogle imati ili 17 ili 21 dragulj: modeli namijenjeni japanskom tržištu često su imali 21 dragulj, dok su modeli za izvoz često imali 17 dragulja.
Sa obzirom na period kada je ovaj mehanizam predstavljen, nije iznenađujuće da je Seiko kreirao različite modele sa živopisnim dizajnom i predstavio ih pod imenom “Speed-Timer”. Tokom godina, Seiko je predstavio desetine različitih modela sa 6139 mehanizmom, često u kućištima u različitim bojama i stilovima. Mnogi od ovih modela karakterisali su se veselim bojama bezela i brojčanika, koji su odražavali duh tog vremena, poznatog kao hipi vrijeme ili nama ljubiteljima satova bliži pojam, “zlatno doba” horologije. Ovi satovi su često dolazili sa narukvicama koje su bile specifične za tu eru, doprinoseći šarmu i jedinstvenosti Seiko kolekcije iz tog perioda.
Tokom godina, ovi modeli nisu bili poznati samo po sterilnim referentnim oznakama poput 6139-60xx, -70xx, 80xx i slično, već su stekli i unikatne nadimke koje su im ljubitelji satova davali. Među najpoznatijim nadimcima su Pogue, Sunrise, Bruce Lee, Doctor’s chrono, Silver Ghost, Apple, Jumbo, Darth Vader, Helmet i mnogi drugi. Svaki od ovih nadimaka je odražavao specifičnosti i karakteristike pojedinačnih modela, te je doprinosio raznolikosti i jedinstvenosti Seiko kolekcije iz tog perioda.
Na kraju ovog teksta, priložili smo skenirane stranice iz Seiko kataloga iz 70-ih koje su predstavljale ove predivne modele, omogućavajući čitaocima da vizuelno upoznaju raznolikost i estetiku Seiko 6139 serije kroz originalne marketinške materijale.
Najpoznatiji model iz Seiko 6139 serije automatskih hronografa je model poznat kao “Pogue”. Ovaj izuzetan model dolazi u čeličnom kućištu sa pepsi bezelom, predivnim zlatno-žutim brojčanikom i natpisom “WATER 70m RESIST”. Zašto je baš ovaj model postao toliko poznat i dobio nadimak “Pogue”?
Priča o nadimku “Pogue” vezana je za astronauta Williama Pogea koji je bio dio NASA misije Skylab 4 1973. godine. Astronaut Pogue je trebao hronograf za treninge misije, a NASA nije odobrila Omega satove do samog poletanja (Omega Speedmaster je oficijalni dio astronautske opreme). Zbog toga je Pogue kupio svoj Seiko model za 71 američki dolar 13. juna 1972. godine i koristio ga za vreme treninga za misiju. Kada je došlo vrijeme za lansiranje Skylab-a u novembru 1973. godine, Pogue koji je bio vezan za svoj Seiko model je neovlašteno spakovao svoj sat (dok je na ruci nosio NASA sertifikovani Speedmaster) i ponio ga u svemir. Tako je Seiko 6139 proveo 84 dana putujući 34 miliona milja oko Zemlje, postajući prvi automatski hronograf u svemiru.
Ova priča postala je poznata tek 2007. godine kada su fotografije iz arhiva ove svemirske misije došle u javnost i kada je primjećen ovaj sat na zglobu Williama Pogea. Od tada, verzija sa žutim brojčanikom nosi nadimak “Pogue”. Godine 2008, William Pogue je prodao svoj sat na aukciji za oko 6.000 dolara. Cijena koja bi sigurno trebala biti veća za ovakav istorijski važan primjerak.
Ova priča o Seiko modelu 6139 “Pogue” simbolizuje ne samo tehničku izvanrednost Seiko mehanizma, već i njegovu neodoljivu povezanost sa jednim od najznačajnijih događaja u istoriji svemirskih letova.
Seiko 6139 nije samo tehničko čudo svoje ere već i simbol hrabrosti i inovacije ovog japanskog brenda. Priča o astronautu Williamu Pogueu i njegovom Seiko 6139 koji je putovao 34 miliona milja oko Zemlje ostaje inspirativan primer Seikove istorijske važnosti. Sa nestrpljenjem očekujemo reizdanje ovog legendarnog modela kako bismo videli kako će Seiko nastaviti da nas iznenađuje i oduševljava.
*Napomena: Sve fotografije u ovom tekstu su preuzete sa interneta;
Galerija: